FACJA ZIELEŃCOWA

FACJA ZIELEŃCOWA w przypadku skał obojętnych charakteryzuje się zespołem mineralnym

Ab + Chl + Act + Ep.

Zastosowane skróty nazw minerałów są przyjętymi i ujednoliconymi skrótami na całym świecie.
Typowe zespoły mineralne zostały opisane z Wyżyn Szkocji, gdzie pracowali dwaj geolodzy: Barrow i Tilley. Później zespoły metabazytów współwystępujące z metapelitami w podobnych okolicznościach geologicznych nazwane zostały METAMORFIZMEM TYPU BARROW. Obserwacje wskazują na następstwo stref mineralnych:
1.STREFA CHLORYTOWO-BIOTYTOWA: pierwotne zespoły minerałów magmowych są czasem zachowane; częściej zachowują się struktury (np. ofitowa, gdzie plagioklaz został zastąpiony albitem). Główne minerały to: chloryt , epidot, albit, jansnozielony aktynolit, kwarc, często kalcyt i biotyt. Sporadycznie stilpnomelan.
2.STREFA GRANATOWA: granat pojawia się w metabazytach przy niższych stopniach zmian niż w metapelitach. W miarę jego pojawiania się zanika kalcyt i chloryt, aktynolit jest zastępowany niebiesko-zieloną hornblendą i plagioklazem bogatszym w Ca.
3.STREFA STAUROLITOWA I DYSTENOWA: zanika chloryt i biotyt, często kalcyt, dominuje zielona hornblenda i plagioklaz. Epidot jest rzadki.
4.STREFA SYLLIMANITOWA: zielona i zielono-brunatna hornblenda i pośredni chemicznie plagioklaz dominują, epidot zanika.


Ogółem w metamorfitach typu Barrow obserwuje się:

* spadek zawartości aktynolitu, stilpnomelanu, chlorytu, epidotu i albitu;
* wzrost zawartości hornblendy, granatu i Ca-plagioklazu.

Typowe reakcje mineralne:

Chl + Cc => Ep + Act + [CO2 + H2O]fluid

3Chl + 12 Al-Ep + 4 SiO2 => 10 Tsch-Hbl + 4 An + [H2O]fluid

Ab + Act => Ed-Hbl + 4 Q

Cechy charakterystyczne przejścia od facji zieleńcowej do amfibolitowo-zieleńcowej (aktynolitowej) to:

* Zmiana składu plagioklazów - plagioklazy od Ab do oligoklazu mają składy leżące w tzw. luce perysterytowej (luka mieszalności). Uniemożliwia to płynną zmianę składu. Obserwuje się skok od An3 do An18. Takie wzbogacenie w Ca powoduje dehydratację epidotu (zoizytu) i utworzenie wolnej i reaktywnej cząstki anortytowej:

Zo + Q = An + H2O.

Zazwyczaj by zbilansować reakcję w naturze biorą w niej udział inne fazy mineralne:

Zo + Chl + Q = Act + An + H2O lub Zo + Chl + Q = Tsch + An + H2O

* Amfibol zmienia skłąd od aktynolitu do hornblendy. Zachodzą tu 4 typy podstawień:
Fe-Mg; Edenitowe:NaAl = o Si (o = wakans); Tschermaka: MgSi = AlIVAlVI(lub FeSi = AlIVAlVI i Pargasytowe: NaAlVIAlIV2 = o MgSi2. Luka mieszalności między aktynolitem i hornblendą (mimo, iż te minerały często współwystępują ze sobą) nie jest kontrolowana kinetyką reakcji a składem chemicznym całej skały.
* Chloryt wzbogaca się w Mg i zanika.
* Epidot powoli zanika w wyniku produkcji coraz bardziej wapniowego plagioklazu.

Komentarze

Popularne posty